Konu: Yapısal Su Yalıtım Sistemleri Hangi Şartlar Altında Uygulanabilir?
Yapısal Su Yalıtım Sistemleri Hangi Alanlarda Hangi Şartlar Altında Uygulanabilir?
Yapısal su yalıtımı, yapıların toprakla temas eden temel ve perde duvarlarında su yalıtımını sağlamak amacıyla uygulanmaktadır. Ayrıca, su depoları ve havuzlarda her durumda yapısal geçirimsizlik sağlanması beklenmektedir.
“Binalarda Su Yalıtım Yönetmeliği” kapsamında, yapısal yalıtım sağlamak üzere yapılacak uygulamalarda aşağıdaki kriterler aranmaktadır.
Kullanılacak betonun su işleme derinliği TS EN 12390-8 standardına göre en fazla 30 mm olmalı veya beton sınıfı en az C35/45, su/çimento oranı en fazla 0,45 ve çimento dozajı en az 360 kg/m3 olmalıdır. Beton imalatında mineral katkı kullanılması durumunda su/çimento oranı ve çimento dozajı konusunda TS EN 206 standardı dikkate alınmalıdır. Suyun basınç etkisi ile uyumlu olacak şekilde kullanılacak katkı maddeleri ise TS EN 934-2 standardına uygun olmalıdır.
Yapısal elemanlarda oluşabilecek çatlak genişlikleri TS 500 standardına göre agresif çevre koşulları altında kontrol edilmelidir.
Betonun hazırlanma, taşınma, döküm ve bakım kurallarına en hassas şekilde riayet edilmelidir.
Betonarme elemanlar 180 mm’den daha az kalınlıkta ise, bu elemanlara yapısal su yalıtımı tek başına uygulanamaz.
Yapı derzlerinde (soğuk derz, genleşme derzi vb.) ve betonarmede yapıdaki planlı boşluklarda (dilatasyon hatları, tesisat geçişleri, tie-rod delikleri vb.) sızdırmazlık tamamlayıcı ürünler kullanılmalıdır.
Geçirimsizlik katkısı, betona, karıştırma işlemi esnasında ilave edilmelidir. Bazı uygulamalarda görüldüğü üzere, beton dökümünden önce grobeton üzerine toz katkının serpilmesi suretiyle yapılan yapısal su yalıtım uygulamaları güncel yönetmeliğe uygun olmadığı gibi, bu tip uygulamalar ile ne kadar başarılı olunabileceği konusu da büyük bir belirsizlik taşımaktadır.
Yapısal yalıtım uygulamalarında, su buharı geçişinin istenmediği durumlarda su buharı kesici bir katman oluşturularak ilave yalıtım önlemleri alınmalıdır.
Kullanılacak yapısal su yalıtım malzemeleri, maruz kalacakları hidrostatik basınçta su geçirimsizlik özelliklerini koruyabilmeli ve zemin bünyesinde veya yeraltı sularında bulunan kimyasallara ve gazlara karşı dayanıklı olmalıdır.
Kullanılacak yapısal su yalıtım malzemelerinin seçimi sırasında dikkat edilmesi gereken en önemli kriterlerden bir tanesi de, malzemelerin yapıda oluşabilecek oturma, yer değiştirme ve benzeri kaynaklı etkileri karşılayabilecek mekanik özelliklere (çekme mukavemeti, kopma uzaması vb.) ve/veya çatlak köprüleme kabiliyetine sahip olmalarıdır.
Özellikle katkı tipindeki yapısal su yalıtım malzemeleri, priz süresi sonunda, eklendikleri taze beton ile aynı özellikleri gösterdiklerinden ötürü, sınırların üzerinde hareket riski olabilecek yapılarda katkı tipindeki yapısal su yalıtım sistemlerinin tek başına kullanılmaları yeterli olmayacaktır.
Betonarme yüzeylerdeki zayıf noktalardan (çatlak, segregasyon, delik vb.) gelen suların durdurulması için kullanılacak tıkaç harçlarının veya enjeksiyon reçinelerinin çeşidi, uygulamanın yapılacağı betonarme elemanın tipine, eğer varsa yüzeysel su yalıtım malzemesinin çeşidine ve gelen suyun miktarına, şiddetine ve basıncına göre belirlenmelidir.
İnşaat derzlerindeki geçirimsizliği sağlamak amacıyla kullanılacak sızdırmazlık profillerinin hangi tip olacağına, yapıda yüzeysel su yalıtımı olup olmadığı, derz yüzeyindeki su basıncının seviyesi, derz hattının hangi yönden (iç, dış) su ile temas edeceği ve statik projenin ve sahadaki uygulama şartlarının hangi profilin kullanılmasına müsaade edeceği incelenerek karar verilmelidir.